Χριστούγεννα, αναρρώνοντας από μια διατροφική διαταραχή
Χριστούγεννα: για τους περισσότερους μία περίοδος που σημαίνει ξεκούραση, ξεγνοιασιά, οικογενειακές/φιλικές μαζώξεις, εορταστικά τραπέζια, δώρα, φωτεινά λαμπάκια και χαρούμενα πρόσωπα.
‘’Για τους περισσότερους’’- γιατί για όσες κι όσους από μας αναρρώνουν από μία διατροφική διαταραχή, τα Χριστούγεννα είναι ίσως η πιο στρεσογόνος περίοδος του χρόνου. Όσο περίεργο κι αν φαίνεται από την εξωτερική ματιά, όλες αυτές οι συγκεντρώσεις γύρω από ένα τραπέζι, η άνεση και η ξεγνοιασιά των γύρω με το φαγητό, ακόμα και ο χρόνος με την οικογένεια, μπορεί για πολύ κόσμο που παλεύει με μια Δ.Δ. να προκαλέσει τρομερό άγχος και να πυροδοτήσει πολλά δυσάρεστα συναισθήματα.
Εάν ανήκεις στα άτομα που αναρρώνουν, μάλλον όσες συμβουλές και να διαβάσεις και όσο καλά και να ξέρεις τι να περιμένεις, τα Χριστούγεννα θα είναι μία δύσκολη περίοδος- όμως, με μικρά βήματα προετοιμασίας, μπορεί να είναι λιγάκι πιο εύκολο. Και, μιλώντας από πρώτο χέρι, χρόνο με το χρόνο, και δοκιμή τη δοκιμή, και όσο μαθαίνεις τι βοηθάει και τι δεν χρειάζεσαι, γίνεται αλήθεια καλύτερο.
Μερικά πολύ απλά πράγματα που μπορείς να κάνεις φέτος για να απαλύνεις τη δυσκολία και το στρες:
Προσάρμοσε τη δική σου διατροφική ‘’ρουτίνα’’
Αυτές οι μέρες, σχεδόν ΄επιβάλλουν’ τις διατροφικές υπερβολές, με τα πλούσια τραπέζια, τα γλυκά και το άφθονο αλκοόλ. Να θυμάσαι,όμως, ότι δεν σε υποχρεώνει κανείς να συμβαδίσεις ή να ακολουθήσεις τους γύρω σου στο τραπέζι- και δεν είναι κανενός η δουλειά σε ένα τέτοιο περιβάλλον, να τσεκάρει, να συμβουλεύει ή απλά να γνωμοδοτεί πάνω στο πόσο και τι τρώει ο κάθε παρευρισκόμενος. Κάτι που μπορεί να βοηθήσει είναι να συζητήσεις από πριν με το θεραπευτή/διαιτολόγο σου, ώστε να προσαρμόσεις τη ρουτίνα που ακολουθείς διατροφικά στις συνθήκες και περιστάσεις των ημερών και με γνώμονα μόνο τη δική σου ασφάλεια, αλλά και ανάγκες.
Επικοινώνησε με αυτούς που εμπιστεύεσαι
Κατά πάσα πιθανότητα, τις ημέρες αυτές είναι δύσκολο να βρεις ανά πάσα στιγμή κάποιον από τος θεραπευτές σου. Όμως, εάν γύρω σου έχεις ανθρώπους που στην καθημερινότητά σου εμπιστεύεσαι και νιώθεις ασφάλεια, είναι πάντα- ΠΑΝΤΑ- καλή ιδέα να στραφείς σε αυτούς, ειδικά αυτές τις ημέρες που μπορεί να υπάρξουν πολλές στις στιγμές που νιώθεις ότι σε βάζει κάτω. Δε χρειάζεται πάντα να ζητήσεις βοήθεια αυτό καθ’ αυτό. Τις περισσότερες φορές, μετά από ένα οικογενειακό τραπέζι ή μια έξοδο για φαγητό ή ή ή.. ίσως να αρκεί ακόμα και μια κουβέντα από το τηλέφωνο, μία βόλτα ή να περάσεις απλά λίγο χρόνο στη σιωπή, πλάι σε έναν άνθρωπο που σε κάνει να νιώθεις ασφαλής. Φυσικά, είναι πολύ δύσκολο το να στραφείς προς τα έξω, σε στιγμές που μπορεί οι ενοχές, η αυτο-λύπηση, ο θυμός σου να σε καταβάλλουν, αλλά σίγουρα αξίζει μία δοκιμή. (Και, φιλική υπενθύμιση:δεν γίνεσαι βάρος.)
Μην πιέζεσαι να περάσεις καλά
Σίγουρα θα ήθελες πολύ να περνάς τις γιορτές όπως ο περισσότερος κόσμος, μέσα στη χαλάρωση, τη χαρά και το ‘δε με νοιάζει’. Στην πραγματικότητα,όμως, αυτή η ιδέα των ‘’ιδανικών Χριστουγέννων’’ δεν υπάρχει- και αν καταφέρεις να δεις αρχικά την περίοδο των γιορτών ως απλά μία ευκαιρία να ξεκουραστείς, να περάσεις περισσότερο χρόνο με ανθρώπους που η καθημερινότητα δεν επιτρέπει ή ακόμα και να έχεις περισσότερο χρόνο για σένα, ένα μεγάλο μέρος της πίεσης που σε φορτώνει υποχωρεί. Δεν χρειάζεται να περάσεις ‘’κάπως’’, δεν χρειάζεται να κάνεις συγκεκριμένα πράγματα, και στην τελική το τι σημαίνει ‘‘περνάω καλά’’ δεν είναι για όλους ίδιο.
Διοργάνωσε εσύ κάτι
Φυσικά, εννοώ κάτι που να μην έχει σχέση με φαγητό! Δεν είναι καθόλου ωραίο και σίγουρα βοηθητικό, να στερείσαι των δικών σου ανθρώπων, επειδή δυσκολεύεσαι σε αυτή τη φάση με το φαγητό και τις συγκεντρώσεις όπου είναι το επίκεντρο. Μπορείς όμως να κανονίσεις κάτι άλλο, μεσημεριανή βόλτα ή καφέ, χριστουγεννιάτικο σινεμά, βραδιά με επιτραπέζια, οτιδήποτε σας κάνει να περνάτε κοινό χρόνο και να νιώθετε όλοι άνετα (συμπεριλαμβανομένου, αυτή τη φορά, και εσένα!).
Βάλε τα όριά σου- είναι εντάξει να πεις ‘’όχι’’
Όντως: είναι εντάξει να πεις όχι. Σε τραπέζια που δεν θέλεις να πας γιατί δε νιώθεις ασφαλής με τον κόσμο που θα είναι, σε περιστάσεις που μπορεί να πυροδοτήσουν τόσο άσχημα τη διαταραχή που μετά θα χρειαστείς 5 μέρες να μπορέσεις να ξαναβγείς, στην πίεση να φας περισσότερο/λιγότερο/συγκεκριμένα. Αν πρόκειται για ανθρώπους που γνωρίζουν τις δυσκολίες σου και καταλαβαίνουν ή έχεις ανάγκη να εξηγήσεις, μπορείς να το κάνεις. Και χωρίς να το κάνεις όμως, το να θέτεις τα όριά σου και να μην εκτίθεσαι συνεχώς σε καταστάσεις μη υγιείς για σένα, δεν έχει τίποτα κακό.
Επίσης, το όχι σου είναι σημαντικό και απόλυτα εντάξει, σε συζητήσεις που δεν θέλεις να συμμετέχεις, και ξεκινάνε κάπως έτσι: ‘’Σε βλέπω καλύτερα..’’, ‘’Πω πω φέτος τις γιορτές έβαλα 5 κιλά’’, ‘’Μπράβο που έβαλες τόσο μεγάλο κομμάτι βασιλόπιτα’’, ”είσαι τόσο τυχερή που είσαι αδύνατη’’. Δε χρειάζεται να συζητήσεις οτιδήποτε, χρειάζεται ίσως να καταλάβαιναν λίγο περισσότερο τι σημαίνουν για σένα τέτοια σχόλια- αλλά μέχρι να συμβεί αυτό, μπορείς να διακόψεις τη συζήτηση όσο απότομα ή ευγενικά θέλεις, να δοκιμάσεις να εξηγήσεις ή όχι, ακόμα και να απομακρυνθείς από το τραπέζι για λίγο αν αυτό χρειάζεσαι. Μην ξεχνάς ότι δεν είναι αγένεια, δεν προβάλεις, δεν ‘χαλάς την ατμόσφαιρα’. Γιατί πραγματικά, σε τέτοιες περιστάσεις, ο περισσότερος κόσμος δε μπορεί να αντιληφθεί πως το βιώνουμε εκείνη τη στιγμή, έτσι με όποιο τρόπο κι αν χρειάζεται να πάρεις το χώρο σου και να προστατευτείς, χαίρει σεβασμού.
Προσπάθησε να σου επιτρέψεις να πεις ‘’ναι’’
Ξέρεις πολύ καλά πόσο μικρά είναι τα βήματα για την ανάρρωση. Έτσι, πέρα από το να έχεις στο νου σου το να φροντιστείς λέγοντας τα απαραίτητα όχι, αν νιώθεις ότι φέτος το έχεις, δοκίμασε να κάνεις και κάτι διαφορετικό. Δοκίμασε να φας μαζί με τους άλλους, αλλά αντί για ένα τεράστιο τραπέζι γεμάτο ανθρώπους που δε γνωρίζεις, επίλεξε τους πιο κοντινούς σου φίλους, σε ένα οικείο σου χώρο. Προσπάθησε να επιτρέψεις στον εαυτό σου να φάει ένα μικρό κομμάτι βασιλόπιτα. Πήγαινε στο τραπέζι που αποφεύγεις χρόνια ενώ θέλεις να δεις τα πρόσωπα που θα παρευρίσκονται γιατί φοβάσαι το φαγητού (και αν το χρειάζεσαι, πάρε μαζί το δικό σου τάπερ). Δοκίμασε να κάνεις κάτι καινούριο, οτιδήποτε κι αν είναι αυτό, όσο μικρό κι ασήμαντο κι αν φαίνεται.Μπορεί να μη λειτουργήσει με την πρώτη, μπορεί να μην πάει ακριβώς όπως το φανταζόσουν αλλά τίποτα καινούριο που δοκιμάζεις δεν μπορεί να θεωρηθεί αποτυχία, και μόνο η δοκιμή είναι αρκετά τεράστιο βήμα (ε και μπράβο σου). Κι επίσης, κάτι που δε μπορούσες μέχρι σήμερα να κάνεις δε σημαίνει ότι δε θα μπορείς να κάνεις και αύριο, θέλει όμως να σου δώσεις χρόνο και υπομονή.
(Και κάτι για όσους προσπαθούν να στηρίξουν τις γιορτές κάποιον με διατροφική: Επιστροφές σε οικογενειακά σπίτια, τραύματα που μπορεί να έχουμε σχετίσει με συγκεκριμένα περιβάλλοντα, φαγητό και τραπέζια-όσα συμβαίνουν, για πολλούς από εμάς είναι αφορμή για τεράστιο πόνο, αμφισβήτηση, πισωγυρίσματα και υποτροπές. Γι αυτό, επειδή είναι ήδη δύσκολο, σχόλια όπως ”πάχυνες/αδυνάτισες (ακόμα κι αν το λέτε ως θετικό σχόλιο, ΔΕΝ είναι)/φάε λίγο/μην τρως τόσο/τι έφαγες/ πόσο έφαγες” ή ακόμα και τύπου ”αύριο γυμναστήριο να χάσουμε ότι φάγαμε” κλπ, είναι από άχρηστα έως κακοποιητικά. Δεν είναι καθόλου εύκολο να καταλάβετε πως λειτουργεί το μυαλό ενός ατόμου που παλεύει με κάποια Δ.Δ., κι ευτυχώς δε χρειάζεται να καταλάβετε. Προσπαθήστε να ακούτε, και να δώσετε λίγο χώρο και χρόνο στο άτομο να εκφράσει το ίδιο τι χρειάζεται. Γιατί, δε μπορείτε πάντα να βοηθήσετε, αλλά μπορείτε να μην κακοποιείτε παραπάνω.)
